Angst, twijfel, onzekerheid, eenzaamheid, dood…..
Dit zijn in ieder mensenleven gebeurtenissen, waaraan op geen enkele wijze te ontkomen is, en waarbij geen levensbeschouwing, geen wetenschap, geen sociaal leven meer troost lijkt te kunnen bieden.
Voor de westerse mens is het denken het grote probleem. Door de ontwikkeling van de wetenschap is er een steeds groeiende feitenkennis, maar het geloof is uit de tijd, evenals het zeker weten. Als we vertroosting zoeken in tijden van twijfel en eenzaamheid, moeten we dan dit denken verlaten en ons wenden tot andere gebieden van het leven (zoals meer contact krijgen met je gevoel)?
Of is in onze verstandskultuur juist dit verstand het aangrijpingspunt om te komen tot een geloof door zeker weten?
In dit boek worden we opgeroepen om dat probleem van de westerse mens – het denken – zelf te leren beleven, om vanuit deze beleving te komen tot eigen inzicht in de weg, die uit de duisternis van het verstand wegleidt.
Juist daar, waar die schemering valt, vinden we het licht, dat twijfel en eenzaamheid, maar ook ziekte en dood verlicht. Zeker weten is niet modern, en men zou kunnen zeggen dat dit boek een opleving van een verouderd idealisme is. Die tegenwerping kan alleen gemaakt worden, als men over het hoofd ziet dat in dit werk een stap wordt gezet, die alle oude vragen in een nieuw licht doet verschijnen. Het is de stap van de zelfbeleving van het denken, waardoor een zelfkennis mogelijk wordt, die enerzijds een wetenschappelijk karakter aanneemt, die anderzijds tevens de weg is naar een moderne mystiek.
Zo klinkt in de 20e eeuw de oude oproep aan de nieuwe, zelfbewuste mens:
GNOTHI SEAUTON
Mens, ken uzelf!
Mieke Mosmuller werd in 1951 in Amsterdam geboren en is sinds 1978 werkzaam als arts.